Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2017

Η Μονή της Θεοτόκου στο Δία. Παναγία η Διώτισσα.

Ο Δίας από την Άβυθο



Στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κεφαλονιάς, και απόσταση μισού  ναυτικού μιλίου,   από τις ακτές της Λειβαθούς, υψώνεται η βραχονησίδα Δίας.  Απότομη από όλες τις πλευρές της και επιβλητική, έχει χαρακτηρισθεί από τον καθηγητή Σπύρο Μαρινάτο, ως «τα θαλάσσια Μετέωρα».  Την ονομασία Δίας την έλαβε, διότι κατά την αρχαιότητα, πάνω στην βραχονησίδα υπήρχε βωμός του θεού Δία.  Λέγεται μάλιστα, ότι γινόταν ταυτόχρονες θυσίες με το βωμό του Αινήσιου Δία, που βρισκόταν στην κορυφή του βουνού Αίνου, εξ ου και η ονομασία Αινήσιος.  Ο συντονισμός γινόταν με την θέα του καπνού.
       
       
Η κολώνα που υπήρχε το βίντσι για τη βάρκα
Η βραχονησίδα Δίας επί Αγγλοκρατίας, ήταν τόπος εξορίας κληρικών, για πνευματικούς και πολιτικούς λόγους.   Πολλοί ιερείς με αφορμή τα μέτρα που επέβαλαν οι Άγγλοι,  αντιτίθεντο και κατηγορούντο ότι επιδίωκαν λαϊκές εξεγέρσεις κατά της Αγγλικής αρχής.  Μάλιστα σε ένα συγκεκριμένο ζήτημα αστικού δικαίου, που είχε να κάνει με το τηρούμενο χρονολογικό σύστημα των ληξιαρχικών πράξεων, και ήτο αντικείμενο της εκκλησίας, πολλοί ιερείς αντιστάθηκαν.  Πολύ δυναμικά αντιστάθηκαν οι ιερείς του Ληξουριού οι οποίοι για να τιμωρηθούν εξορίστηκαν στο Δία και στους Βαρδιάνους.  

Η σκάλα που οδηγεί στο εκκλησάκι
Πάνω στο νησάκι του Δία, άγνωστο πότε, και από ποιόν,  ιδρύθηκε το μικρό  μοναστήρι της Παναγίας των Βλαχερνών.  Δεν υπάρχει κάποια καταγραφή των κτισμάτων που μοναστηριού, μόνο από μια φωτογραφία, την οποία βρήκα στο ιντερνέτ, και την οποία δημοσιεύω, φαίνονται τα κτίσματα και επεξηγούνται. Είναι όμως έτσι; Τα έσοδα της μονής ήταν ελάχιστα και συντηρείτο από την ελεημοσύνη των χριστιανών. Μοναχοί απαντώνται, τρείς το 1805 και  τρείς το 1889. Στις αρχές του 19ο αιώνα, έζησε εκεί αρκετό διάστημα, ένας εξόριστος ιερέας από την Ζάκυνθο.  Το όνομά του ήταν Νικόλαος Καντούνης.  Ό ιερέας Νικόλαος Καντούνης κατείχε την τέχνη της αγιογραφίας, και αγιογράφησε το μικρό εκκλησάκι. Η παρουσία του Ζακυνθινού ιερέα στο Δία, μας κάνει να πιστεύουμε ότι οι  εξόριστοι δεν περιορίζονταν μόνο από την Κεφαλονιά, αλλά πολύ πιθανόν και από τα άλλα Επτάνησα.      Ένας άλλος ιερέας ο Ν.  Δρακονταειδής, πήγαινε στο Δία και εκεί καθόταν αρκετούς μήνες όπου συντηρούσε και φρόντιζε το μοναστήρι.  Δική του είναι η κατασκευή της πέτρινης σκάλας των εκατόν τριάντα δύο σκαλοπατιών, και η μικρή αποβάθρα.   Το 1867 μετά από φοβερό σεισμό, το μοναστήρι έπαθε μεγάλες ζημιές.  Τότε ο Ληξουριώτης ιερέας Ν. Δρακονταειδής, προσέφυγε στον Μητροπολίτη Σπυρίδωνα Κοντομήχαλο και ζήτησε τη βοήθεια του για την επισκευή του.   Μετά από τις παροτρύνσεις του  ιερέα, ο Μητροπολίτης, έστειλε τον οικονόμο ιερέα  Μακάριο Φραγκάτο, να συλλέξει βοήθεια, προκειμένου να επισκευασθούν οι ζημιές. Τα ποσά που συγκεντρώθηκαν ήταν αρκετά, κυρίως από τους Κεφαλονίτες που ζούσαν εκτός Κεφαλονιάς, και έτσι έγιναν οι επισκευές. Ακόμη λέγεται ότι, και ο Άγιος Παναγής (Παπά Μπασιάς) απ’ το Ληξούρι, ήλθε και έμεινε αρκετό χρονικό διάστημα στο Δία, λόγω διαφωνίας του  με την τακτική των Άγγλων.   
Οι καμπάνες 

Το εκκλησάκι όπως είναι σήμερα
Το 1953 το μοναστήρι γκρεμίστηκε εκ νέου από τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε την Κεφαλονιά. Κτίστηκε όμως, το εκκλησάκι της Παναγίας, με δαπάνες του Σπαρτινού Γιατρού Μαρίνου Βαλλιάνου,  εγκαινιάστηκε το 1963 και υπάρχει μέχρι σήμερα.  

Επίσης πρέπει να αναφέρω ότι, δεξιά από την μικρή αποβάθρα υπάρχει ακόμα μια κατασκευή, στην ουσία μια κολώνα, για την οποία λέγεται ότι υπήρχε πάνω σ’ αυτή, ένα είδος βίντσι, με το οποίο τραβούσαν τη βάρκα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, για να μην υποστεί ζημιές από το κύμα.  Από τα υλικά τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί, και φαίνονται,  είναι πολύ πιθανόν να κατασκευάστηκε κι αυτό, από τον ιερέα Ν. Δρακονταειδή,  στα μέσα του 19ου αιώνα. Μια  άλλη πληροφορία, δείχνει ότι το μοναστήρι διέθετε ίσως και κάποιο κτήμα στις απέναντι πλευρές της Λειβαθούς.  Λίγο πριν φθάσουμε στην παραλία Παλιολινός στα Κλείσματα, αριστερά υπάρχει μια περιοχή, ένα κτήμα ας το πούμε, που λέγεται το «Περιβόλι (ή περιβολάκι) του Διός».  Ακόμη πάνω στο Δία, από αφηγήσεις παλαιοτέρων, είχα ακούσει ότι, υπήρχε και κήπος πού οι καλόγεροι καλλιεργούσαν λαχανικά και άλλα, για την επιβίωση τους.  

Ερείπια από το παλιό Μοναστήρι
Το εκκλησάκι της Θεοτόκου των Βλαχερνών ή της Παναγίας της Διώτισσας, όπως την αποκαλούν σήμερα οι ντόπιοι κάτοικοι, γιορτάζει στις 2 Ιουλίου.  Αυτή την ημέρα, γιορτάζει η Εκκλησία μας την «Κατάθεση της Εσθήτας» (φόρεμα) της Παναγίας μας, στις Βλαχέρνες της Κωνσταντινούπολης. 

Το πηγάδι
Το Πανηγύρι της Διώτισσας συναντάται πάρα πολλά χρόνια πίσω.  Υπάρχουν αναφορές (A. Warsberg) για μια «θαλάσσια λιτανεία, με πολλά στολισμένα καΐκια και βάρκες,   που   ξεκινούσε από το λιμάνι του Αγίου Σώστη στην Πεσσάδα, κατά μήκος των ακτών της Λειβαθούς, προς τα δυτικά, προς κάποιον κοντά στην ακτή σκόπελο, όπου είχαν εξοκείλει πολλά πλοία».  Εικάζεται μάλιστα ότι, η λιτανεία γινόταν για την επέτειο της σωτηρίας του Αποστόλου Παύλου, που τον 1ο μ.χ.  αιώνα είχε ναυαγήσει στην θαλάσσια αυτή περιοχή.

Απέναντι ο Λιάκας
Η εικόνα της Παναγίας φυλάσσεται στην Ι. Μ. Εσταυρωμένου της Πεσσάδας. Το πανηγύρι της Παναγίας της Διώτισσας πραγματοποιείται ανελλιπώς και στις μέρες μας,  κάθε 2 Ιουλίου.    Με καραβάκι, βάρκες και άλλα σκάφη, ξεκινά η θαλάσσια λιτάνευση της εικόνας, απ’ το λιμανάκι της Πεσσάδας  και αφού στην πορεία  ενωθούν και οι βάρκες των Σπαρτιών, (έτσι τουλάχιστον γινόταν λίγο παλαιότερα),  για να φτάσει στη συνέχεια, στο εκκλησάκι του Δία όπου θα τελεστεί η θεία λειτουργία.  Μετά τη θεία λειτουργία θα γίνει και λιτάνευση της εικόνας πάνω στο νησάκι, από την εκκλησία μέχρι το υπάρχον πηγάδι.

Η επίσκεψη του Δία αλλά και η συμμετοχή στο Πανηγύρι, αποτελούν μια μοναδική εμπειρία.

Πηγές:  -    Ηλίας Τσιτσέλης, Κεφαλληνιακά σύμμικτα.

-          Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου «Ταύτισις της Κεφαλληνίας με τη Μελίτη των Πράξεων». Επιμέλεια Πρωτοπρ. Γεωρ.  Μεταλληνός.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου